ปฏิเสธไม่ได้ว่า ปัจจุบันพื้นที่ออนไลน์นับเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตแบบปกติใหม่ (New Normal) ในยุคโควิด-19 ทั้งการทำงาน การสร้างสรรค์กิจกรรมต่างๆ หรือแม้แต่การเรียนรู้ของเยาวชน ที่ครู นักเรียน และผู้ปกครองต้องปรับตัวสู่การเรียนออนไลน์มากขึ้น นอกจากนี้ ภาครัฐและเอกชนก็ยังได้ช่วยกันพัฒนาเครื่องมือและสื่อการเรียนการสอนขึ้นมามากมาย เพื่อช่วยเสริมทักษะการเรียนรู้ในด้านต่างๆ ดังเช่น “นิทรรศการเสมือนจริงศูนย์เรียนรู้โรงไฟฟ้าขนอม (Virtual Exhibition)” ที่พัฒนาโดย บริษัท ผลิตไฟฟ้า จำกัด (มหาชน) หรือ เอ็กโก กรุ๊ป เพื่อมอบพื้นที่และสร้างประสบการณ์การเรียนรู้เรื่องพลังงานไฟฟ้าและสิ่งแวดล้อมให้แก่เยาวชนในทุกที่ทุกเวลา ผ่านคอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต และสมาร์ทโฟน เพียงคลิกไปที่เว็บไซต์ https://www.egco.com/khanomlearningcenter

ก่อนที่เราจะไปชมนิทรรศการเสมือนจริง ขอเล่าความเป็นมาของศูนย์เรียนรู้โรงไฟฟ้าขนอมกันก่อน โดยศูนย์เรียนรู้ฯ แห่งนี้ถูกพัฒนามาจากโรงไฟฟ้าขนอม หน่วยที่ 1 ซึ่งทำหน้าที่ผลิตไฟฟ้าเพื่อตอบสนองความต้องการใช้ไฟฟ้าในภาคใต้ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2524-2554 และปัจจุบันหมดสัญญาการเดินเครื่องเชิงพาณิชย์แล้ว โรงไฟฟ้าขนอม หน่วยที่ 1 มีชื่อเรียกอีกอย่างว่า “โรงไฟฟ้าเรือลอยน้ำ” เพราะเป็นโรงไฟฟ้าแห่งแรกและแห่งเดียวในประเทศไทยที่ก่อสร้างบนเรือขนาดใหญ่ ถูกประกอบสำเร็จรูปจากประเทศญี่ปุ่น แล้วใช้เรือลากจูงจากประเทศญี่ปุ่นมาที่ปากน้ำขนอม อ.ขนอม จ.นครศรีธรรมราช

สำหรับนิทรรศการเสมือนจริงนี้จะพาเยาวชนไปทำความรู้จักและสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับโลกของพลังงาน ความเป็นมาของไฟฟ้า กระบวนการผลิตไฟฟ้า การรักษาสิ่งแวดล้อม การอยู่ร่วมกันของโรงไฟฟ้าและชุมชน ตลอดจนแหล่งเรียนรู้ของชุมชนใน อ.ขนอม จ.นครศรีธรรมราช เพียงปลายนิ้วสัมผัสกับ 7 โซนนิทรรศการ พร้อมกันนี้ ระหว่างการเข้าชม ยังมีเกมสนุกลับสมองที่ช่วยทบทวนความรู้และกระตุ้นการคิดวิเคราะห์อีกด้วย

• โซนที่ 1 ค้นพบเปลี่ยนโลก

นำเสนอความรู้เรื่องการค้นพบไฟฟ้าโดยนักวิทยาศาสตร์คนสำคัญ จุดเริ่มต้นการมีไฟฟ้าใช้ในประเทศไทย การเดินทางของไฟฟ้าผ่านระบบการส่งกระแสไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้ามาสู่บ้านเรือน นอกจากนี้ ยังจะได้สนุกสนานไปกับเกมตัวนำไฟฟ้าและวงจรไฟฟ้ามหาสนุก เพื่อจุดประกายการเรียนรู้ก่อนที่จะได้ทำความรู้จักกับเรื่องราวอื่นๆ ในโรงไฟฟ้าเรือลอยน้ำแห่งนี้

• โซนที่ 2 ย้อนอดีตโรงไฟฟ้าขนอม หน่วยที่ 1

หลังจากเต็มอิ่มกับความรู้เพื่อสร้างความเข้าใจพื้นฐานกันไปแล้ว โซนนี้จะพาย้อนอดีตไปยังจุดเริ่มต้นของโรงไฟฟ้าขนอม หน่วยที่ 1 จากภาพประวัติศาสตร์การมาถึงของโรงไฟฟ้าเรือลอยน้ำ พร้อมชมห้องควบคุมการทำงานของโรงไฟฟ้า ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นศูนย์บัญชาการที่สำคัญที่สุดของโรงไฟฟ้าเลยก็ว่าได้

• โซนที่ 3 เราผลิตไฟฟ้าได้อย่างไร

โซนนี้จะได้เรียนรู้กระบวนการผลิตไฟฟ้าจากเครื่องผลิตไฟฟ้ากังหันไอน้ำ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของโรงไฟฟ้าขนอม หน่วยที่ 1

• โซนที่ 4 ป่า เขา ทะเล คือเสน่ห์ของขนอม

จุดแวะพักชมทัศนียภาพที่สวยงามรอบโรงไฟฟ้า ธรรมชาติ และชุมชนรอบโรงไฟฟ้าขนอม ที่อยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน จุดนี้หากมาจังหวะดีๆ จะมองเห็น “โลมาสีชมพู” แห่งท้องทะเลขนอมด้วย ที่โซนนี้มาร่วมสนุกไปกับเกม “พาน้องกลับบ้าน” ที่ชวนเยาวชนมาสำรวจสรรพสัตว์น้อยใหญ่รอบโรงไฟฟ้า และร่วมเรียนรู้เรื่องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ผ่านการเก็บและจำแนกขยะลงถังอย่างถูกต้องอีกด้วย

• โซนที่ 5 รักษ์สิ่งแวดล้อมเป็นมากกว่าหน้าที่

มาร่วมเรียนรู้กระบวนการจัดการสิ่งแวดล้อมของโรงไฟฟ้าขนอมและความสำคัญของการสร้างสมดุลพลังงาน ที่โซนนี้จะทำให้ได้เรียนรู้มากขึ้นเกี่ยวกับของเสียที่เกิดจากการผลิตไฟฟ้า และวิธีการกำจัดอย่างถูกต้อง

• โซนที่ 6 บ้านของเรา

โซนนี้ตกแต่งให้เป็นสะพานตามแบบสะพานไม้ยุคดั้งเดิม ซึ่งเมื่อข้ามจากโรงไฟฟ้าก็จะเข้าสู่ชุมชนขนอม ที่พาทุกคนไปเรียนรู้วิถีชีวิตความเป็นอยู่ ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของชาวขนอม ผ่านคำบอกเล่าของตัวแทนชุมชนหลากหลายอาชีพ

• โซนที่ 7 แหล่งเรียนรู้อำเภอขนอม

โซนสุดท้ายนี้จะช่วยให้รู้จักอำเภอขนอมมากขึ้นผ่าน “แผนที่แหล่งเรียนรู้อำเภอขนอม” ซึ่งเอ็กโก กรุ๊ป ลงพื้นที่ร่วมกับเยาวชนและชุมชนขนอม ช่วยกันเลือกจุดเรียนรู้ต่างๆ มารวมไว้เป็นแผนที่แหล่งเรียนรู้อำเภอขนอม โดยในนิทรรศการเสมือนจริงนี้ได้ส่งเสริมการมีส่วนร่วมผ่านการนำเสนอโดยใช้สื่อที่จัดทำโดยเยาวชนและชุมชนในพื้นที่ ทำให้ศูนย์เรียนรู้โรงไฟฟ้าขนอมแห่งนี้ เป็นพื้นที่แห่งการเรียนรู้และเชื่อมโยงชุมชนขนอมเข้าด้วยกัน ซึ่งเยาวชนจะได้ร่วมสนุกและลุ้นกันว่ารู้จักขนอมดีแค่ไหน ผ่านเกม “แฟนพันธุ์แท้อำเภอขนอม” ด้วย

เรียกได้ว่าศูนย์เรียนรู้โรงไฟฟ้าขนอมในรูปแบบ Vitual Exhibition เป็นการพาเยาวชนไปร่วมเปิดโลกการเรียนรู้เรื่องพลังงานไฟฟ้าที่ส่งตรงถึงบ้าน ช่วยสร้างการเรียนรู้ให้กับเยาวชนได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ผ่านภาษาท้องถิ่นและผ่านสื่อบางส่วนที่จัดทำโดยชุมชนท้องถิ่นเอง

หากใครยังชมไม่จุใจ ขอเชิญเดินทางลงใต้ไปสัมผัสสถานที่จริงด้วยตนเองที่ศูนย์เรียนรู้โรงไฟฟ้าขนอม อ.ขนอม จ.นครศรีธรรมราช ที่ตอนนี้พร้อมเปิดรับผู้เข้าชม ด้วยมาตรการคัดกรองและป้องกันการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ที่มั่นใจได้และปลอดภัยสำหรับทุกคนแน่นอน โดยสามารถลงทะเบียนจองคิวเข้าชมล่วงหน้า หรือติดตามข้อมูลเกี่ยวกับศูนย์เรียนรู้โรงไฟฟ้าขนอมเพิ่มเติมได้ที่ Facebook Fanpage: Khanom Learning Center